Mediation en rechtspraak
Stel je eens voor: je werkgever wil je ontslaan, je hebt ruzie met de buren of er is gedoe over een erfenis. Dat is nooit prettig. Een rechtszaak kan dan de enige manier lijken om je juridische probleem op te lossen, maar mediation is soms beter.
Wat is mediation?
Bij mediation ga je samen met de tegenpartij onder begeleiding van een mediator in gesprek. De mediator is een neutrale en onpartijdige gespreksleider. In mediation zoek je samen met de tegenpartij naar een oplossing die voor beide partijen aanvaardbaar is. En als beide partijen bereid zijn om met elkaar te praten en naar een oplossing te zoeken, is er een grote kans dat mediation slaagt.
Voordat de mediation begint, maakt de mediator afspraken met beide partijen. Dat begint met het ondertekenen van een mediation-overeenkomst. Daarin staat wat het probleem is en aan welke spelregels jij, de tegenpartij en de mediator zich moeten houden.
Wat zijn de voordelen van mediation?
De reden waarom mediation soms beter is dan een rechtszaak, is uit te leggen aan de hand van meerdere voordelen.
Vrijwillig
Mediation vindt plaats op basis van vrijwilligheid. Beide partijen moeten bereid zijn met elkaar in gesprek te gaan. Die vrijwilligheid zorgt ervoor dat de partijen gemotiveerd zijn om het probleem op te lossen. Een rechtszaak is juist niet gebaseerd op vrijwilligheid.
Vertrouwelijk
Een van de belangrijkste voordelen van mediation is dat de inhoud van de mediation geheim is. Zo kunt je veilig met de tegenpartij overleggen. Je hoeft niet bang te zijn dat wat je in de mediation zegt, later in een rechtszaak tegen je wordt gebruikt.
Sneller zekerheid
Mediation is informeler en sneller dan een rechtszaak. Je kunt met de tegenpartij op korte termijn in gesprek en op zoek gaan naar een oplossing die voor beide partijen acceptabel is. Bij mediation houd je samen met de tegenpartij dus de regie: je spreekt met de mediator af wanneer en hoe vaak je in gesprek gaat.
Een rechtszaak loopt juist via vaste procedureregels. Daardoor kan een rechtszaak zomaar een half jaar tot een jaar duren. Zelfs een spoed rechtszaak, een ‘kort geding’, kan maanden duren. En als de rechtszaak afgerond is, komt er misschien nog een hoger beroep. Al die tijd is er onzekerheid over de uitkomst en weet je niet of je wint, of verliest of gedeeltelijk gelijk krijgt en wanneer je dat dan hoort.
Allebei tevreden
Als je met de tegenpartij in de mediation een oplossing bereikt, wordt die vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. Er kan dus geen langdurige rechtszaak meer komen. Je onzekerheid is beëindigd en je weet waar je aan toe bent. En omdat je die oplossing samen met de tegenpartij hebt bedacht, is de kans groot dat je allebei tevreden bent met die oplossing. Ook is de kans groot dat het probleem niet terugkeert.
Niet-juridische zaken bespreken
In mediation kunnen trouwens ook niet-juridische zaken aan de orde komen. Zo kun je met de tegenpartij bijvoorbeeld samen afspraken maken over hoe jullie beiden in het vervolg met elkaar omgaan. Een rechter bemoeit zich niet met dit soort zaken. Dus als je – bijvoorbeeld als buren – nog met elkaar te maken blijft hebben, is ook dat een voordeel.
Wat doet de mediator?
De mediator is opgeleid om mensen te helpen op een opbouwende, positieve manier met elkaar te overleggen. De mediator helpt jullie om naar elkaars belangen te kijken en samen de beste oplossing te bereiken. Bovendien is de mediator neutraal en onpartijdig. Hij is geen rechter en neemt geen beslissingen over de uitkomst. Die beslissingen neem je zelf.
Heb je behoefte aan een gesprek over mediation? Dan kun je uiteraard altijd telefonisch contact met ons opnemen. Jaap van Dis, de MfN-geregistreerde mediator van Klaverblad Rechtsbijstand Stichting, staat je graag te woord.
Je kunt hem op werkdagen (behalve woensdagen) bereiken op telefoonnummer 079 – 3 204 257.
Dit artikel is geschreven door mr. J. van Dis, jurist en MfN Registermediator